Rozmowa z Jego Ekscelencją Ks. Bpem Bernardem Fellay

Najmłodszy z biskupów konsekrowanych w 1988 roku, który został później Przełożonym Generalnym Bractwa Św. Piusa X, był może najbardziej dotknięty ryzykiem konstytucji „paralelnego Kościoła”. Ryzyko to usunięte zostało przez abpa Lefebvre’a, który zdefiniował rolę konsekrowanych biskupów jako jedynie pomocniczą.

Fideliter: Ksiądz Biskup otrzymał sakrę z rąk abpa Lefebvre’a razem z trzema innymi kapłanami Bractwa Św. Piusa X w dniu 30 czerwca 1988 roku. Wtedy Rzym oświadczył, że jesteście ekskomunikowani z powodu aktu schizmatyckiego jakim byty konsekracje. Czy ten akt naprawdę był aktem schizmatyckim? Jak Ksiądz Biskup odczuwał tę „ekskomunikę”?

Bp Fellay: Jak wodę na piórze kaczora! Jako rzecz niebyłą i nieważną! W tamtej epoce przyczyny, okoliczności, granice i ramy, w których abp Lefebvre nas konsekrował, zostały gruntownie wyjaśnione. Intencja i jasno manifestowana wola, aby nie dokonać schizmy, neutralizują obiektywnie i subiektywnie pozorny charakter schizmatycki sakry biskupiej bez mandatu Najwyższego Pasterza.

Ciężki kryzys Kościoła, kwalifikowany jako stan konieczności, usprawiedliwia zupełnie to świecenie, choćby nawet Rzym temu zaprzeczał. Zresztą jeszcze dzisiaj temu zaprzecza, jest sprzeciw wobec oczywistości, która sama rzuca się w oczy: w licznych regionach świata, za fasadą katolickiej hierarchii, wiara i dyscyplina są tak skażone, że przekazanie nadprzyrodzonych środków, potrzebnych do zbawienia, nie jest już zapewnione dla wiernych, ani wiara ani łaska! A Rzym albo nic nie robi, albo nie jest w stanie poprawić faktycznego stanu, i co gorsze, zachęca do takiego stanu rzeczy.

Mgr Lefebvre podszedł do święceń, które on sam nazwał „operacją przeżycia”, tak aby przez nie złagodzić ten wielki kryzys, który przekracza pojęcie. Nie ma mowy o założeniu równoległej, schizmatyckiej hierarchii, i dobrze widać to w ograniczonej roli (biskupi nie mają prawa rządzenia), którą Arcybiskup wyznaczył nowym biskupom, co oczywiście nie oznacza pozbawienia jakiegokolwiek istotnego elementu dla funkcji biskupiej w głoszeniu katolickiej wiary, wyświęcania kapłanów i bierzmowania.

Fideliter: Ale naturalna skłonność, wewnętrzny dynamizm takich święceń chyba prowadzi do założenia nowego Kościoła. Czy biskup nie jest głową diecezji? Czy nie dzieje się tak z czterema nowymi biskupami?

Bp Fellay: Aby uniknąć tego niebezpieczeństwa, nie tylko myśmy deklarowali, iż nie otrzymaliśmy jurysdykcji zwyczajnej, bo wyłącznie papież posiada władzę udzielania zwyczajnej jurysdykcji; nie tylko więc zapewniamy, iż nie żądamy takiej jurysdykcji, ale konkretnie stosujemy taką dyscyplinę, która ukazuje przez fakty to, co my sobie rościmy: my jesteśmy w służbie Bractwa Św. Piusa X, aby wypełniać obowiązki biskupie potrzebne dla kontynuacji tego dzieła (wyświęcanie księży), dla rozwoju życia łaski u tych wiernych, którzy zwracają się. do Bractwa (udzielając im sakramentu bierzmowania). Analogicznie, można powiedzieć, mamy statut podobny do biskupa pomocniczego. Zachowujemy ze szczególną starannością uległość wobec dyspozycji Przełożonego Generalnego, który wymaga, każdego roku w innym rejonie świata, od każdego z biskupów określonej pomocy.

To wszystko, aby uniknąć przywiązania wiernych danego kraju do konkretnego biskupa, co mogłoby się skończyć jedynie z chwilą nadania przez papieża biskupom Bractwa funkcji należącej do jurysdykcji zwyczajnej.

Dlatego też, w każdym roku, inny biskup udziela sakramentu kapłaństwa w seminarium w Econe. Tak samo, biskupi przejeżdżają przez różne kraje, aby udzielić bierzmowania, głosić wykłady, głosić rekolekcje według woli Przełożonego Generalnego.

Na przykład, w 1997 r. bp Williamson udał się do Ameryki południowej, do Europy, do Gabonu. Bp de Galarreta do Stanów Zjednoczonych, bp Tissier de Mallerais do Kanady i do Stanów Zjednoczonych, ja zaś przejechałem Azję, Australię, Afrykę Południową. Średnio, każdego roku, każdy biskup robi objazd świata. Naturalnie nie chodzi o bezsensowne mnożenie podróży, ale ta obecność biskupa jest bardzo konieczna, aby podtrzymać i pokrzepić wiernych, aby ich wzmacniać w Wierze.

Fideliter: Czy to nie jest fikcja, skoro jeden z biskupów, w tej chwili właśnie Ksiądz Biskup, stał się Przełożonym Generalnym, a przez to posiada taki autorytet?

Bp Fellay: Tak nie było aż do 1994 r. i jest to bardzo możliwe, iż następny Przełożony Generalny będzie zwykłym kapłanem. Fakt, że w tej chwili biskup stoi na czele Bractwa, bynajmniej nie oznacza woli Bractwa, aby obdarzyć swe kierownictwo biskupem, ale pochodzi od okoliczności czysto przypadkowych. Abp Lefebvre nie chciał, aby w 1988 Przełożony Generalny Bractwa został wyświęcony na biskupa, aby ułatwiać przez to kontakty z Rzymem w przypadku, gdyby te kontakty szybko zostały odnowione. On sam rozważał myśl, że biskup mógłby być wybrany Przełożonym Generalnym w razie, gdyby kryzys się przedłużał.

„Wysłani w poselstwo, nie szukają złota, lecz Chrystusa. Jako legaci nie pragną wzbogacenia się, nie przyjmują podarków, szukają jedynie owoców. Przed obliczem królów będą jak Jan Chrzciciel, wobec Egipcjan – jak Mojżesz, dla cudzoziemców jak Pinchas, dla bałwochwalców jak Eliasz; będą postępować jak Piotr wobec oszustów, jak Paweł wobec bluźnierców, jak Chrystus wobec handlarzy. Tacy nie będą pogardzać biednym ludem, tylko go pouczać; nie będą pochlebiać bogaczom, tylko wstrząsną ich sumieniami; nie będą uciskać ubogich, lecz bronić. Nie zlękną się pogróżek książąt, tylko je zlekceważą. Przyjdą bez wielkiej świty i odejdą bez awantur. Nie będą łupić Kościołów, tylko je reformować. Nie opróżniają sakiewek, tylko rozgrzewają serca i poprawiają błędy. Dbać będę o swoją opinię i nie zaszkodzą cudzej. Ukochają modlitwę i w każdej sytuacji więcej liczyć będą na jej skuteczność, niż na swoją zaradność i swe wysiłki. Ich wejście nieść będzie pokój, ich odejście będzie skromne.”

(Św. Bernard z Clairvaux,Współpracownicy i pomocnicy papiescy.)

Zawsze Wierni, nr 23, 07-08.1998, s. 22.